Melemo ea Lifate tsa Litoropo

Matla a Lifate: Ho Fetola Lefatše la Rona Sefate se le seng ka Nako

Lifate li etsa hore metse ea rona e phele hantle, e be ntle, 'me e phele hantle. Lifate tsa litoropong li fana ka melemo e mengata ea batho, ea tikoloho le ea moruo. Ka tlaase ke mabaka a seng makae feela ao lifate li leng bohlokoa ho bophelo bo botle le boiketlo ba malapa a rona, sechaba le lefatše!

U batla ho ithuta haholoanyane? Sheba litemana tsa rona tse thathamisitsoeng botlaaseng bakeng sa lipatlisiso mabapi le melemo ea lifate tsa litoropo. Re boetse re khothaletsa haholo hore u etele  Green Cities: Patlisiso e Ntle ea Bophelo bo Botle, leqephe le nehetsoeng ho Urban Forestry and Urban Greening Research.

Khoasolla "Power of Trees Flyer" ea rona (EnglishSepanishe) ho thusa ho hasa molaetsa oa melemo e mengata ea ho lema le ho hlokomela lifate metseng ea rona.

Iketsetse Sefofane sa rona sa "Matla a Lifate" u sebelisa template ea rona ea Canva (English / Sepanishe), e hlalosang melemo ea lifate le hore na ke hobane’ng ha li le bohlokoa ho thusa malapa a rōna, sechaba le lefatše. Seo u hlokang ho se etsa feela ke ho eketsa logo ea hau, sebaka sa marang-rang, (li)karolo tsa litaba tsa sechaba, le lethathamo la mabitso a mokhatlo kapa tlhahisoleseling.

Ak'haonte ea mahala e nang le Canva ho hlokahala ho fihlella, ho hlophisa, le ho jarolla template. Haeba ha u na phaello, u ka fumana MAHALA Canva Pro bakeng sa mekhatlo e sa etseng phaello akhaonte ka ho etsa kopo webosaeteng ea bona. Canva e boetse e na le tse ling tse ntle lithupelo ho o thusa ho qala. U hloka thuso ea moralo oa litšoantšo? Sheba tsa rona Moralo oa Graphics Webinar!

 

The Power of Trees Flyer Template preview image e nang le tlhahisoleseding e mabapi le melemo ea lifate hammoho le litšoantšo tsa lifate le batho.

Lifate li Thusa Lelapa la Rōna

  • Fana ka sekoahelo sa moriti ho khothaletsa ts'ebetso ea kantle
  • Fokotsa matšoao a asma le khatello ea maikutlo, ntlafatsa bophelo bo botle ba 'mele, maikutlo le kelello
  • Sefa lintho tse silafatsang moeeng oo re o hemang
  • Etsa phello e ntle ho boleng ba dollar ea thepa ea rona
  • Fokotsa tšebeliso ea matla le litlhoko tsa moea
  • Fana ka lekunutu 'me u monye lerata le melumo ea kantle
Lelapa le bapalang thapo ea ho qhoma ka lehlakoreng la toropo le nang le lifate ka morao

Lifate Thusa Sechaba sa Rona

  • Fokotsa mocheso oa moea oa litoropo, ho ntlafatsa bophelo bo botle ba sechaba nakong ea maemo a leholimo a feteletseng
  • Eketsa bophelo ba tsela ea tsela ka moriti
  • Hohela bareki ba mabenkele, eketsa chelete ea khoebo le boleng ba thepa
  • Sefa le ho laola metsi a sefefo, ho fokotsa litšenyehelo tsa ho hloekisa metsi, tlosa seretse le lik'hemik'hale le ho fokotsa khoholeho.
  • Fokotsa botlokotsebe, ho kopanyelletsa le ho ngola mongolo le ho senya thepa
  • Eketsa polokeho ho bakganni, bapalami le batsamaya ka maoto
  • Thusa bana ho tsepamisa mohopolo le bokhoni bo ntlafetseng ba ho ithuta hangata bo eketsa katleho ea thuto
Urban Freeway e nang le limela tse tala - San Diego le Balboa Park

Lifate li Thusa Lefatše la Rona

  • Sefa moea le ho fokotsa tšilafalo, ozone le maemo a mosi
  • Etsa oksijene ka ho fetola carbon dioxide le likhase tse ling tse kotsi
  • Ntlafatsa boleng ba rona ba metsi le metsi a nooang
  • Thusa ho laola khoholeho le ho tsitsisa mabōpo

Lifate li Ntlafatsa Moea oo re o Phefumolohang

  • Lifate li tlosa carbon dioxide moeeng ka ho nka
  • Lifate li sefa lintho tse silafatsang moea, ho kenyeletsoa ozone le likaroloana
  • Lifate li hlahisa oksijene e tšehetsang bophelo
  • Lifate li fokotsa matšoao a asma
  • 2014 USDA Forest Service boithuto ba lipatlisiso li bonts'a hore ntlafatso ea lifate ho boleng ba moea e thusa batho ho qoba ho shoa ha batho ba fetang 850 le liketsahalo tse fetang 670,000 tsa matšoao a matla a ho hema ka selemo se itseng.
Setšoantšo sa San Francisco se nang le leholimo le hlakileng

Lifate li Thusa ho Boloka, Hloekisa, Ts'ebetso le ho Boloka Metsi

LA River Setšoantšo se bontšang lifate
  • Lifate li thusa ho boloka litsela tsa rona tsa metsi li hloekile ka ho fokotsa ho phalla ha metsi a sefefo le khoholeho ea mobu
  • Lifate li sefa lik'hemik'hale le lintho tse ling tse silafatsang metsing le mobung
  • Lifate li thibela pula, e sireletsang likhohola le ho nchafatsa phepelo ea metsi a ka tlas'a lefatše
  • Lifate li hloka metsi a fokolang ho feta mohloa, 'me mongobo oo li o ntšang moeeng o ka fokotsa haholo litlhoko tsa metsi tsa limela tse ling tsa naha.
  • Lifate li thusa ho laola khoholeho le ho tsitsisa lithaba le mabōpo

Lifate li Sireletsa Matla Ho Etsa Hore Mehaho, Litsamaiso le Thepa ea Rōna e be Tsebahalang Haholoanyane

  • Lifate li fokotsa mocheso oa lihlekehlekeng tsa litoropo ka ho fana ka moriti, ho fokotsa mocheso oa ka hare ho likhato tse 10
  • Lifate li fana ka moriti, mongobo le lintho tse thibelang moea, ho fokotsa matla a hlokahalang ho pholisa le ho futhumatsa mahae a rona le liofisi.
  • Lifate tse sebakeng sa bolulo li ka fokotsa litšenyehelo tsa ho futhumatsa le ho pholisa ka 8 - 12%
Sefate se khabisang ntlo le seterata

Lifate li Ntlafatsa Bophelo bo Botle ba Kelello le 'Mele Bakeng sa Batho ba Mehla eohle

Batho ba babeli ba tsamaeang morung o motle oa litoropo
  • Lifate li etsa tikoloho e lakatsehang bakeng sa ho ikoetlisa ka ntle le ho khothalletsa bophelo bo mafolofolo
  • Lifate li fokotsa matšoao kapa liketsahalo tsa tlhokomelo le khatello ea kelello (ADHD), asthma, le khatello ea kelello
  • Lifate li fokotsa ho pepesehela mahlaseli a kotsi a UV kahoo li fokotsa kankere ea letlalo
  • Maikutlo a lifate a ka potlakisa ho hlaphoheloa ha mekhoa ea bongaka
  • Lifate li hlahisa litholoana le linate ho kenya letsoho lijong tse phetseng hantle bakeng sa batho le liphoofolo tse hlaha
  • Lifate li etsa sebaka sa hore baahisani ba sebelisane, ba matlafatse likamano tsa sechaba, 'me ba thehe sechaba se nang le khotso le ho se be mabifi
  • Lifate li kenya letsoho bophelong bo botle ba 'mele, kelellong le sechabeng tsa batho ka bomong le sechaba
  • Sefate sa canopy se koahela litšenyehelo tse tlase tsa tlhokomelo ea bophelo, bona "Lidolara li Hōla Lifateng” Thuto ea Northern California bakeng sa lintlha tse ling
  • Sheba Green Cities: Lipatlisiso tse Molemo tsa Bophelo bo Botle bakeng sa lintlha tse eketsehileng

Lifate li Etsa Hore Sechaba se Sireletsehe le hore e be sa Bohlokoa haholoanyane

  • Eketsa polokeho ho bakganni, bapalami le batsamaya ka maoto
  • Fokotsa botlokotsebe, ho kopanyelletsa le ho ngola mongolo le ho senya thepa
  • Lifate li ka eketsa thepa ea bolulo ka 10% kapa ho feta
  • Lifate li ka hohela likhoebo tse ncha le baahi
  • Lifate li ka matlafatsa khoebo le bohahlauli libakeng tsa khoebo ka ho fana ka litselana tse hohelang le libaka tsa ho paka makoloi.
  • Libaka tsa khoebo le tsa mabenkele tse nang le lifate le limela li na le ts'ebetso e phahameng ea moruo, bareki ba lula nako e telele, ba tsoa hole, 'me ba sebelisa chelete e ngata ho bapisoa le libaka tsa mabenkele tse se nang limela.
  • Lifate li theola mocheso oa moea oa litoropo tse fokotsang mafu a amanang le mocheso le lefu nakong ea mocheso o feteletseng
Batho ba lutseng ba ntse ba tsamaea le ho hlahloba serapa sa boikhathollo se nang le lifate

Lifate li Hlahisa Menyetla ea Mosebetsi

  • Ho tloha ka 2010, makala a meru ea litoropo le sechaba a California a hlahisitse chelete e kaalo ka $ 3.29 bilione mme a eketsa boleng ba $ 3.899 bilione moruong oa naha.
  • Urban Forestry e California e ts'ehetsa mesebetsi e hakanyetsoang ho 60,000+ seterekeng.
  • Ho na le libaka tse fetang limilione tse 50 e fumanehang bakeng sa ho lema lifate tse ncha le lifate tse ka bang limilione tse 180 tse hlokang tlhokomelo metseng le litoropong tsa California. Ka mosebetsi o mongata o lokelang ho etsoa, ​​California e ka ntšetsa pele tlhahiso ea mesebetsi le kholo ea moruo ka ho tsetela merung ea litoropo le sechaba kajeno.
  • Merero ea meru ea litoropong e fana ka koetliso ea bohlokoa ho bacha ba baholo le bacha ba kotsing hammoho le menyetla ea mesebetsi ea sechaba. Ho feta moo, tlhokomelo le tsamaiso ea meru ea litoropo li theha mesebetsi ea lekala la sechaba le la poraefete ha ho ntse ho theoa tikoloho e phetseng hantle, e hloekileng le e ka phelisoang haholoanyane bakeng sa lilemo tse mashome tse tlang.
  • Sheba 50 Mesebetsi ka Lifate e ntlafalitsoeng ke Tree Foundation of Kern

Litlhaloso le Lithuto

Anderson, LM, le HK Cordell. "Tšusumetso ea Lifate ho Boleng ba Thepa ea Bolulo Athens, Georgia (USA): Patlisiso e Thehiloeng ho Litefiso tsa 'Nete tsa Thekiso." Sebaka sa Naha le Meralo ea Metse ea Metse 15.1-2 (1988): 153-64. Web.http://www.srs.fs.usda.gov/pubs/ja/ja_anderson003.pdf>.

Armson, D., P. Stringer, & AR Ennos. 2012. "Phello ea Moriti oa Sefate le Joang Boholimong le Mocheso oa Lefatše sebakeng sa Toropo." Meru ea Litoropo le Botala ba Litoropo 11(1):41-49.

Bellisario, Jeff. "Ho Kopanya Tikoloho le Moruo." Bay Area Council Economic Institute, May 12, 2020. http://www.bayareaeconomy.org/report/linking_the_environment_and_the_economy/.

Connolly, Rachel, Jonah Lipsitt, Manal Aboelata, Elva Yañez, Jasneet Bains, Michael Jerrett, "Mokhatlo oa sebaka se setala, moaho oa lifate le lirapa tsa boikhathollo tse nang le nako ea bophelo libakeng tsa Los Angeles,"
Tikoloho ea Machabeng, Buka ea 173, 2023, 107785, ISSN 0160-4120, https://doi.org/10.1016/j.envint.2023.107785.

Fazio, Ngaka James R. “Kamoo Lifate li ka Bolokang Phallo ea Metsi a Seholiotsoana.” Tree City USA Bulletin 55. Motheo oa Letsatsi la Arbor. Web.https://www.arborday.org/trees/bulletins/coordinators/resources/pdfs/055.pdf>.

Dixon, Karin K., le Kathleen L. Wolf. "Melemo le Likotsi tsa Sebaka sa Metse ea Litoropo: Ho Fumana Karabelo e Phelang, e Leka-lekaneng." 3rd Urban Street Symposium, Seattle, Washington. 2007. Web.https://nacto.org/docs/usdg/benefits_and_risks_of_an_urban_roadside_landscape_dixon.pdf>.

Donovan, GH, Prestemon, JP, Gatziolis, D., Michael, YL, Kaminski, AR, & Dadvand, P. (2022). Kamano pakeng tsa ho lema lifate le ho shoa: Teko ea tlhaho le tlhahlobo ea melemo ea litšenyehelo. Tikoloho ea Machabeng, 170, 107609. https://doi.org/10.1016/j.envint.2022.107609

Endreny, T. , R. Santagata, A. Perna, C. De Stefano, RF Rallo, le S. Ulgiati. "Ho Kenya ts'ebetsong le ho Laola Meru ea Litoropo: Leano le Hlokehang Haholo la Paballo ho Holisa Litšebeletso tsa Ecosystem le Boiketlo ba Litoropo." Ecological Modeling 360 (September 24, 2017): 328-35. https://doi.org/10.1016/j.ecolmodel.2017.07.016.

Heidt, Volker, le Marco Neef. "Melemo ea Sebaka se Setala sa Litoropo bakeng sa Ntlafatso ea Tlelaemete ea Litoropo." In Ecology, Planning, and Management of Urban Forests: International Perspectives, e hlophisitsoeng ke Margaret M. Carreiro, Yong-Chang Song, le Jianguo Wu, 84–96. New York, NY: Springer, 2008. https://doi.org/10.1007/978-0-387-71425-7_6.

Knobel, P., Maneja, R., Bartoll, X., Alonso, L., Bauwelinck, M., Valentin, A., Zijlema, W., Borrell, C., Nieuwenhuijsen, M., & Dadvand, P. (2021). Boleng ba libaka tse tala tsa litoropo bo susumetsa tšebeliso ea baahi ea libaka tsena, boikoetliso ba 'mele, le boima bo feteletseng / botenya. Tšilafalo ea tikoloho, 271, 116393. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2020.116393

Kuo, Frances, le William Sullivan. “Tikoloho le Botlokotsebe bo Ka hare ho Motse: Na Limela li Fokotsa Botlokotsebe?” Tikoloho le Boitshwaro 33.3 (2001). Web.https://doi.org/10.1177/0013916501333002>

McPherson, Gregory, James Simpson, Paula Peper, Shelley Gardner, Kelaine Vargas, Scott Maco, le Qingfu Xiao. "Tlhahiso ea Lifate tsa Sechaba sa Coastal Plain: Melemo, Litšenyehelo, le Temo ea Leano." USDA, Forest Service, Pacific Southwest Research Station. (2006). Web.https://doi.org/10.2737/PSW-GTR-201>

McPherson, Gegory, le Jules Muchnick. "Litlamorao tsa Moriti oa Sefate sa Seterata ho Asphalt le Ts'ebetso ea Pavement ea Konkreite." Journal of Arboriculture 31.6 (2005): 303-10. Web.https://www.fs.usda.gov/research/treesearch/46009>.

McPherson, EG, & RA Rowntree. 1993. “Mokhoa oa Paballo ea Matla a Ho Lema Lifate Metseng ea Metse.” Journal of Arboriculture 19(6):321-331.http://www.actrees.org/files/Research/mcpherson_energy_conservation.pdf>

Matsuoka, RH. 2010. "Maemo a Sekolo se Phahameng le Ts'ebetso ea Baithuti." Dissertation, Univesithi ea Michigan. https://hdl.handle.net/2027.42/61641 

Mok, Jeong-Hun, Harlow C. Landphair, le Jody R. Naderi. "Liphello tsa Ntlafatso ea Sebaka sa Tšireletseho ea Tsela ea Texas." Sebaka le Meralo ea Litoropo 78.3 (2006): 263-74. Web.http://www.naturewithin.info/Roadside/RdsdSftyTexas_L&UP.pdf>.

Lekhotla la Naha la Saense la Ngoana ea Hōlang (2023). Lintlha tsa Sebaka: Tikoloho eo re e Etsang e Bopa Motheo oa Pampiri ea Ts'ebetso ea Bophelo bo Botle No. 16. E khutlisitsoe ho https://developingchild.harvard.edu/.

NJ Forest Service. "Melemo ea lifate: lifate li matlafatsa bophelo bo botle le boleng ba tikoloho ea rona". Lefapha la NJ la Tšireletso ea Tikoloho.

Nowak, David, Robert Hoehn III, Daniel, Crane, Jack Stevens le Jeffrey Walton. "Ho Lekola Liphello le Melao-motheo ea Meru ea Urban Washington, DC's Urban Forest." Tšebeletso ea Meru ea USDA. (2006). Web.https://doi.org/10.1016/j.envpol.2014.05.028>

Sinha, Paramita; Coville, Robert C.; Hirabayashi, Satoshi; Lim, Brian; Endreny, Theodore A.; Nowak, David J. 2022. Phapang ea likhakanyo tsa phokotso ea lefu le amanang le mocheso ka lebaka la ho koahela lifate metseng ea US. Journal of Environmental Management. 301(1): 113751. 13 leq. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2021.113751.

E matla, Lisa, (2019). Litlelase Tse se Nang Mabota: Thuto ea Litikoloho tsa ho Ithuta Kantle ho Ntlafatsa Tšusumetso ea Thuto bakeng sa Moithuti oa K-5. Thesis ea Master, Univesithi ea California State Polytechnic, Pomona. https://scholarworks.calstate.edu/concern/theses/w3763916x

Taylor, Andrea, Frances Kuo, le Williams Sullivan. "Ho sebetsana le ADD Khokahano e makatsang ho Litlhophiso tsa Green Play." Tikoloho le Boitšoaro (2001). Web.https://doi.org/10.1177/00139160121972864>.

Tsai, Wei-Lun, Myron F. Floyd, Yu-Fai Leung, Melissa R. McHale, le Brian J. Reich. "Karohano ea Sekoaelo sa Urban Vegetative ho la US: Mekhatlo e nang le Boiketlo ba 'Mele le BMI." American Journal of Preventive Medicine 50, no. 4 (April 2016): 509-17. https://doi.org/10.1016/j.amepre.2015.09.022.

Tsai, Wei-Lun, Melissa R. McHale, Viniece Jennings, Oriol Marquet, J. Aaron Hipp, Yu-Fai Leung, le Myron F. Floyd. "Likamano lipakeng tsa Litšobotsi tsa Sekoaelo sa Naha sa Urban Green le Bophelo bo Botle ba Kelello libakeng tsa Metropolitan tsa US." International Journal of Environmental Research le Public Health 15, no. 2 (Hlakola 14, 2018). https://doi.org /10.3390/ijerph15020340.

Ulrich, Roger S. "Boleng ba Lifate ho Sechaba" Motheo oa Letsatsi la Arbor Day. Web. La 27 Phuptjane 2011.http://www.arborday.org/trees/benefits.cfm>.

Univesithi ea Washington, College of Forest Resources. Litekanyetso tsa Meru ea Urban: Melemo ea Moruo ea Lifate Metseng. Rep. Center for Human Horticulture, 1998. Web.https://nfs.unl.edu/documents/communityforestry/urbanforestvalues.pdf>.

Van Den Eeden, Stephen K., Matthew HEM Browning, Douglas A. Becker, Jun Shan, Stacey E. Alexeeff, G. Thomas Ray, Charles P. Quesenberry, Ming Kuo.
"Kamano lipakeng tsa sekoaelo se setala sa bolulo le litšenyehelo tse tobileng tsa tlhokomelo ea bophelo Northern California: Tlhahlobo ea boemo ba batho ba limilione tse 5"
Tikoloho Machabeng 163 (2022) 107174.https://doi.org/10.1016/j.envint.2022.107174>.

Wheeler, Benedict W. , Rebecca Lovell, Sahran L. Higgins, Mathew P. White, Ian Alcock, Nicholas J. Osborne, Kerryn Husk, Clive E. Sabel, le Michael H. Depledge. "Ka Nģ'ane ho Greenspace: Thuto ea Ecological ea Bophelo bo Botle ba Baahi le Lipontšo tsa Mofuta oa Tikoloho ea Tlhaho le Boleng." International Journal of Health Geographics 14 (April 30, 2015): 17. https://doi.org/10.1186/s12942-015-0009-5.

Wolf, KL 2005. "Litaba tsa Setereke sa Khoebo, Lifate le Karabelo ea Bareki." Journal of Forestry 103(8):396-400.https://www.fs.usda.gov/pnw/pubs/journals/pnw_2005_wolf001.pdf>

Yeon, S., Jeon, Y., Jung, S., Min, M., Kim, Y., Han, M., Shin, J., Jo, H., Kim, G., & Shin, S. (2021). Phello ea Phekolo ea Meru ka ho Tepella Maikutlo le Matšoenyeho: Tlhahlobo e Hlophisitsoeng le Meta-Analysis. Koranta ea Machabeng ea Patlisiso ea Tikoloho le Bophelo ba Sechaba, 18(23). https://doi.org/10.3390/ijerph182312685