Osisi na-eto ngwa ngwa na okpomọkụ obodo

N'ime agwaetiti Heat, Zippy Red Oaks

Site na DOUGLAS M. MAIN

Akwụkwọ akụkọ New York Times, Eprel 25, 2012

 

Osisi oak na-acha uhie uhie na Central Park na-eto ihe ruru okpukpu asatọ ngwa ngwa karịa ụmụ nwanne nne ha na-akọ na mpụga obodo ahụ, ikekwe n'ihi mmetụta "agwaetiti okpomọkụ" obodo mepere emepe, Ndị nyocha Mahadum Columbia na-akọ.

Ndị na-eme nchọpụta na-akụ mkpụrụ osisi osisi oak na-acha uhie uhie n'oge opupu ihe ubi nke 2007 na 2008 na ebe anọ: na ugwu ọwụwa anyanwụ Central Park, na nso 105th Street; n'ime oke ọhịa abụọ dị na ndagwurugwu Hudson dịpụrụ adịpụ; na nso ọdụ mmiri Ashokan nke obodo na ugwu Catskill dị ihe dị ka 100 kilomita n'ebe ugwu nke Manhattan. Ka ọ na-erule ngwụsị nke oge okpomọkụ nke ọ bụla, osisi obodo etinyela biomass okpukpu asatọ karịa ndị a zụlitere n'èzí obodo ahụ, dịka ọmụmụ ha si kwuo, nke e bipụtara na akwụkwọ akụkọ Tree Physiology.

 

"Nkpuru osisi ndị ahụ toro nke ukwuu n'obodo ahụ, na-eto eto na-ebelata ka ị na-esi n'obodo ahụ dị anya," onye na-eduzi ọmụmụ ihe ahụ, Stephanie Searle kwuru, bụ onye na-agụsị akwụkwọ na Mahadum Columbia mgbe nyocha ahụ malitere na ugbu a bụ onye nyocha amụma biofuels na ụlọ ọrụ ahụ. International Council on Clean Transportation na Washington.

 

Ndị ọrụ nyocha ahụ chere na okpomọkụ dị ọkụ nke Manhattan - ruo ogo asatọ dị elu n'abalị karịa na gburugburu ime obodo - nwere ike ịbụ isi ihe kpatara ọnụego uto ngwa ngwa nke Central Park oaks.

 

N'agbanyeghị ọnọdụ okpomọkụ bụ naanị otu n'ime ọdịiche dị n'etiti ime obodo na obodo mepere emepe. Iji kewapụ ọrụ nke thermostat na-arụ, ndị nyocha ahụ welitere osisi oak n'ime ụlọ nyocha ebe ọnọdụ niile bụ otu ihe, ma e wezụga maka okpomọkụ, nke gbanwere ka ọ na-eṅomi ọnọdụ site na nhazi ubi dị iche iche. O doro anya na ha hụrụ ọnụego ngwa ngwa ngwa ngwa maka osisi oak na-ebuli na ọnọdụ dị ọkụ, dị ka ndị a hụrụ n'ọhịa, Dr. Searle kwuru.

 

A na-ekwukarị mmetụta a na-akpọ mmetụta agwaetiti okpomọkụ nke obodo n'ihe gbasara nsonaazụ ọjọọ. Mana ọmụmụ ihe na-egosi na ọ nwere ike ịbụ ihe bara uru nye ụdị ụfọdụ. "Ụfọdụ ihe ndị dị ndụ nwere ike na-eto eto na ọnọdụ obodo," onye edemede ọzọ, Kevin Griffin, bụ ọkà mmụta gbasara ahụike osisi na Lamont-Doherty Earth Observatory na Columbia, kwuru na nkwupụta.

 

Nsonaazụ yiri nke a 2003 ọmụmụ na Nature nke hụrụ ọnụ ọgụgụ ka ukwuu n'etiti osisi poplar ndị a zụlitere n'obodo ahụ karịa nke ndị a kụrụ n'ime ime obodo. Ma ọmụmụ ihe ugbu a gara n'ihu site n'ichepụta mmetụta nke okpomọkụ, Dr. Searle kwuru.

 

Osisi oak na-acha uhie uhie na ndị ikwu ha na-achịkwa ọtụtụ ọhịa site na Virginia ruo n'ebe ndịda New England. Ahụmahụ nke osisi oak na-acha uhie uhie nke Central Park nwere ike igosi ihe nwere ike ime n'ime ọhịa ndị ọzọ ka okpomọkụ na-arị elu n'ime iri afọ na-abịa na ọganihu nke mgbanwe ihu igwe, ndị nchọpụta tụrụ aro.